Trong thực tiễn, không ít trường hợp người tham gia giao thông vô tình gây ra va chạm, làm người khác bị thương nhưng không dẫn đến hậu quả chết người. Điều này đặt ra băn khoăn lớn: “Lỗi vô ý gây tai nạn giao thông không chết người có phải bồi thường” hay không, và nếu có thì mức bồi thường được xác định như thế nào theo quy định pháp luật? Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ các căn cứ pháp lý liên quan, giúp bạn hiểu rõ trách nhiệm dân sự, cũng như những lưu ý cần thiết khi tham gia giao thông để tránh rủi ro pháp lý không đáng có.
Lỗi vô ý gây tai nạn giao thông là gì?
Lỗi vô ý được hiểu là trường hợp người thực hiện hành vi không mong muốn hậu quả xảy ra, thậm chí có thể không lường trước được, nhưng hậu quả vẫn phát sinh do sự thiếu cẩn trọng hoặc không tuân thủ các quy tắc an toàn cần thiết. Theo quy định tại Điều 11 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), lỗi vô ý được chia thành hai dạng chính: vô ý do quá tự tin và vô ý do cẩu thả.
- Vô ý do quá tự tin: Người phạm tội nhận thức được hành vi của mình có khả năng gây ra hậu quả nguy hiểm cho xã hội nhưng tin rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra, hoặc nếu có thì vẫn có thể ngăn chặn được. Tuy nhiên, trên thực tế họ lại không thể kiểm soát và ngăn ngừa được. Chẳng hạn, người điều khiển xe vượt đèn đỏ vì nghĩ rằng có thể tránh được các phương tiện khác, nhưng cuối cùng vẫn gây ra tai nạn.
- Vô ý do cẩu thả: Người phạm tội không nhìn nhận trước khả năng gây ra hậu quả nguy hại từ hành vi của mình, mặc dù về nguyên tắc họ phải thấy trước và có thể thấy trước được. Ví dụ, một người lái xe không quan sát biển báo giao thông, dẫn đến va chạm và gây tai nạn.
Lỗi vô ý gây tai nạn giao thông không chết người có phải bồi thường
Trong thực tế, nhiều vụ tai nạn giao thông xảy ra không xuất phát từ sự cố ý mà do lỗi vô ý của người điều khiển phương tiện, khiến nạn nhân bị thương nhưng không dẫn đến chết người. Vậy trong trường hợp này, lỗi vô ý gây tai nạn giao thông không chết người có phải bồi thường hay không?
Theo quy định tại Điều 590 Bộ luật Dân sự 2015, thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm được xác định dựa trên nhiều yếu tố cụ thể. Bao gồm: chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất hoặc suy giảm của người bị hại; khoản thu nhập thực tế bị mất hoặc giảm sút, trong trường hợp không xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại; chi phí hợp lý và phần thu nhập bị mất của người chăm sóc trong thời gian điều trị; và các thiệt hại khác do pháp luật quy định. Ngoài ra, người gây thiệt hại còn phải bồi thường một khoản tiền để bù đắp tổn thất tinh thần cho người bị xâm phạm, mức này do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì tối đa không vượt quá 50 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

Như vậy, trong các vụ việc tai nạn giao thông, dù xuất phát từ lỗi cố ý hay vô ý, người gây ra tai nạn vẫn phải có trách nhiệm bồi thường cho người bị hại. Việc bồi thường trước hết sẽ do các bên tự thỏa thuận; nếu không đạt được thống nhất, việc giải quyết sẽ được áp dụng theo nguyên tắc quy định tại Điều 585 và Điều 590 Bộ luật Dân sự 2015, được hướng dẫn chi tiết bởi Nghị quyết 02/2022/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao.
Quy định về nguyên tắc bồi thường thiệt hại
Nguyên tắc bồi thường thiệt hại là những chuẩn mực pháp lý được quy định trong Bộ luật Dân sự nhằm xác định cách thức, phạm vi và trách nhiệm của người gây ra thiệt hại đối với người bị thiệt hại. Đây là cơ sở quan trọng để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên trong quan hệ dân sự, đồng thời duy trì sự công bằng trong xã hội.
Theo Điều 585 Bộ luật Dân sự 2015, nguyên tắc bồi thường thiệt hại được quy định khá rõ ràng. Trước hết, thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức, hình thức và phương thức bồi thường, chẳng hạn như bằng tiền, hiện vật, thực hiện một công việc cụ thể, bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ khi pháp luật có quy định khác.
Trong một số trường hợp, người gây thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi, hoặc có lỗi vô ý nhưng mức thiệt hại vượt quá khả năng kinh tế. Đồng thời, khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế, cả bên gây thiệt hại và bên bị thiệt hại đều có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền xem xét điều chỉnh.
Ngoài ra, nếu bên bị thiệt hại cũng có lỗi trong việc để xảy ra thiệt hại, thì phần thiệt hại do lỗi của chính họ sẽ không được bồi thường. Trường hợp người có quyền, lợi ích bị xâm phạm nhưng lại không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn hoặc hạn chế thiệt hại thì cũng không được bồi thường phần thiệt hại do sự thiếu chủ động này gây ra.
Mời bạn xem thêm:
- Các mức phạt nồng độ cồn xe máy mới
- Cảnh sát giao thông được dừng xe trong trường hợp nào?
- Biển cấm dừng đỗ có hiệu lực trên vỉa hè không?
Thông tin liên hệ
Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc về vấn đề ”Lỗi vô ý gây tai nạn giao thông không chết người có phải bồi thường”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả. Mọi thắc mắc, vướng mắc xin vui lòng gửi đến Luatsugiaothong.com để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.
Câu hỏi thường gặp
Mức bồi thường trước hết do các bên tự thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được thì sẽ áp dụng theo quy định tại Điều 585 và Điều 590 Bộ luật Dân sự 2015, được hướng dẫn bởi Nghị quyết 02/2022/NQ-HĐTP.
Có. Nếu người gây thiệt hại có lỗi vô ý và thiệt hại vượt quá khả năng kinh tế của mình thì Tòa án có thể xem xét giảm mức bồi thường, theo nguyên tắc quy định tại Điều 585 Bộ luật Dân sự 2015.